آمار موجود حاکی از آن است که در این میان گنبدکاووس از نظر سرانه افراد مبتلا به سرطان مری و معده رتبه نخست را دارد. در استان گلستان طی سال82 از 682 بیماری که به مرکز بیماری‌های گوارشی کلینیک اترک گنبد ارجاع شده بودند، وجود سرطان در 370مورد تأیید شد که 60درصد آنها به سرطان مری مبتلا بودند و این زنگ خطری برای مردم این منطقه به‌حساب می‌آمد. از سال82 تا سال89 کار خاصی برای کاهش این مشکل منطقه انجام نشد تا سرانجام رئیس مرکز تحقیقات گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران از طرح پیشگیری از سرطان مری و معده در شمال کشور خبر داد. از آن سال به بعد عنوان شد که به‌زودی مبتلایان به سرطان مری رو به کاهش می‌گذارد و دست‌کم نرخ افزایش مبتلایان 30درصد کاهش می‌یابد. با وجود این اکنون آمار نشان می‌دهد که در طول چند سال اخیر بسیاری از اهالی شهرستان گنبدکاووس به‌خاطر ابتلا به سرطان مری و معده جان خود را از دست داده‌اند و تعداد دیگری از مبتلایان به این بیماری جایگزین آنها شده‌اند. نماینده مردم گنبدکاووس در مجلس شورای اسلامی در این خصوص به خبرنگار ما گفت: اکنون باید اهداف مهم نظام سلامت کشور در جهت پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیری مثل سرطان، دیابت، بیماری‌های قلب و فشار خون تنظیم شود. سلیمان عباسی با بیان اینکه اگرچه بودجه خوبی برای این منظور درنظر گرفته شده است افزود: این در حالی است که آمار نشان می‌دهد در سال‌های آینده تعداد مبتلایان به بیماری‌های غیرواگیر نسبت به بیماری‌های واگیردار بیشتر می‌شود.
وی با اعلام اینکه متأسفانه گنبدکاووس رتبه نخست کشوری را از نظر تعداد مبتلایان به سرطان مری دارد و جزو رتبه‌های اول دنیا نیز هست، بیان کرد: به همین‌خاطر چند سال پیش گروه تحقیقاتی سرطان مری در استان گلستان (کوهرت) به ریاست دکتر ملک‌زاده شکل گرفت تا تحقیقات تکمیلی انجام شود ولی غیراز این مسئله، باید به بحث اطلاع‌رسانی، پیشگیری و آموزش به مردم اهمیت داده می‌شد که به‌طور مناسب انجام نشد. وی اضافه کرد: مشکل آنجاست که منابع مناسبی برای پیشگیری و کنترل سرطان مری در شهرستان گنبدکاووس فراهم نیست و میزان این منابع با سایر مناطق تفاوتی نمی‌کند. وی ادامه داد: مردم به‌خاطر نبود مرکز درمانی مجهز و مورد نیاز به تهران مراجعه می‌کنند و این مسئله بار اقتصادی فراوانی را روی دوش دولت ، وزارت بهداشت و درمان و‌خانواده‌ها می‌گذارد. این همان موردی است که مسئول پروژه تحقیقات سرطان مری در استان گلستان هم بارها به آن اشاره کرده است. ملک‌زاده چندی پیش عنوان کرد: تحقیقات انجام‌شده در کلینیک اترک گنبد کاووس که از چند سال گذشته آغاز شده است به نتایج جالبی رسیده، چه خوب بود تمامی مراحل درمان را نیز در این شهرستان انجام می‌دادند تا بیماران برای درمان به مشهد، تهران و... اعزام نمی‌شدند. وی اضافه کرد: حتی یک مرکز به‌عنوان بخش خون برای شیمی‌درمانی این بیماران در گنبد کاووس نداریم.
خاک‌های آتشفشانی
اگرچه مهم‌ترین عامل تعداد بالای مبتلایان به سرطان مری در گنبدکاووس، خاک شمال ایران که از خاک‌های آتشفشانی با غلظت نیترات بسیار بالاست عنوان شده اما عباسی، نماینده مردم گنبدکاووس به غیراین مورد، چند مورد دیگر را هم عنوان کرد. وی به خبرنگار ما گفت: عادت مصرف چای داغ و مصرف مواد‌مخدری به نام ناس و استفاده از آب چاه و باران نیز در ابتلا به سرطان مری و معده مؤثر شناخته شده‌اند. وی درخصوص وضعیت طرح پزشک خانواده در این شهرستان نیز گفت: این طرح اصلا در استان گلستان به اجرا در نیامد. سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه البته پزشک مستقر در روستاها داریم، گفت: نگاه پزشک مستقر، درمانی است، درصورتی که روستائیان باید نخست تحت مراقبت قرار بگیرند نه درمان تا تعداد مبتلایان به بیماری کاهش یابد. وی تأکید کرد: همین می‌شود که طرح کاهش مبتلایان به سرطان مری در گنبدکاووس در مرحله تحقیقاتی باقی مانده و پیشگیری به معنای واقعی صورت نگرفته است.
